Kapı Tokmakları

Description

Favorite More

• Download Original
• Report

Kapı tokmaklarımız



Kapı, tüm dünyada olduğu gibi Anadolu evlerinde de önemli bir ögedir. Ailenin sosyal ve kültürel kimliğini belirler. Tokmaklar da aynı şekilde içeride yaşayan topluluğun sosyal durumunu simgeler. Kapı tokmaklarının üzerindeki figürler ise her dönemin sanatçıları tarafından inançları, korkuları, ümitleri doğrultusunda sembolik maksatları düşünülerek yapılmıştır.



Mimarlık yapısı, sadece üstü örtülmüş duvarların hapsettiği barınacak yer değildir. Birtakım yollara başvurularak daha hareketli, yaşamı daha güzelleştirecek biçimlere ulaşılabilir. Bunun çeşitli örneklerinden biri de kapı tokmaklarıdır. Kapıyı çalıp ziyareti evdekilere haber vermeye, kapıyı tutup çekerek kapatmaya yarayan halka ve tokmaklar yalnızca fonksiyonlarıyla değil, estetik değerleri bakımından da bir devrin sanat görüşünü, anlayışını dile getiren eserlerdir. Tokmak adını verdiğimiz aksam, belirttiğimiz gibi ses duyurmada kullanılır. Tek parçadan oluşan tokmak, “köçek” adı verilen bağlantı halkası ile kapıya takılır. Tokmağın altında “ayna” dediğimiz süsler bulunmaktadır. Bazen de tokmak olduğu gibi takılır. Tokmak kolu vurulduğunda, ses çıkarılması için alt ucunda yine kanat tahtasına çakılmış bir “kabaraya” vurulur.



Kapı kanatları üzerinde yardımcı unsur olarak görev alan halkalar, yuvarlak bir halka aynasının ortasına çakılır, bunların da tokmak yerine geçen çeşitleri vardır. Bu halkalara “şakşak” veya “çekecek” de denilmektedir.

Details