Peygamberdevesi

Description

Favorite More

• Download Original
• Report

Peygamberdevesi - Empusa pennata



İnce uzun vücutlu, yeşil veya kahverenkli avcı bir böcek olan mantis böceği; Mantidae (Peygamberdevesigiller) familyasında yer alır ve sıcak ve ılık bölgelerde, özellikle çalılık yerlerde çok rastlanan oynak başlı, iri gözlü 5-7 cm boyunda, yeşil veya kahverenkli vücutlu bir böcektir. Yaprak ve dallar arasına gizlenerek böceklere pusu kurarak çakı gibi bükülebilen ön ayaklarıyla kendisini yemeyen neredeyse tüm böcekleri yer.



Antenleri kıl gibi ince uzundur. Ön kanatları parşömen gibi sert, arka kanatları zar şeklindedir. Kanatsız veya yarı kanatlı türleri de vardır. Alt kanatlar yelpaze gibi katlanarak üst kanatların altında gizlenir. Ancak ikinci ve üçüncü çift bacaklar yürümede, ön bacaklar ise avlanmada kullanılır. İç kısımları avı yakalamaya yarayan kuvvetli dişlerle bezenmiştir. Ağız parçaları kesici çiğneyici tipte olup, kuvvetli ve gelişmiştir.



Göğsünün ön parçası boyun gibi ileri uzamış olduğundan üçgen başını her tarafa çevirebilir. Yanlarda iri petek ve alnındaki üç adet basit gözlerle çevresinde uçuşan böcekleri, başını çevirerek takip eder. Yaşadıkları ortamda mükemmel derecede kamufle olurlar. Çoğu zaman çiçek şeklini alarak nektarla beslenen böcekleri avlayan mantisler kamufle olduğu dal veya yeşil yaprakta hareketsizce durarak yakınına bir böceğin konmasını bekler. Av kendisine yakın bir mesafeye geldiğinde, ön bacaklarını hızla ileri uzatarak böceği ayakları arasında sıkıştırır. Sonra tekrar eski pozisyonuna geçer ve avı bundan sonra bulunduğu yerden hiç kımıldamadan yavaş yavaş yer.





Peygamberdevesi dua eder gibi göründüğü zaman aslında avlanmaktadır. Başlıca avları böcekler olmakla beraber, kendisini yemeyen her şeyi yemeye teşebbüs eder. Çekirgeler, sinekler, tırtıllar, kelebekler, eşek arıları ve hatta zehirli örümcekler en çok avladığı böceklerdir. En zehirli bir böceği yemekten çekinmez. Bir arada oldukları takdirde birbirlerini de yerler. Erkekler dişilerden küçüktür ve üreme zamanlarında erkek kaçamadığı takdirde dişiye yem olur. Hareketsiz dururken bile aniden saldırıya geçebilecek kadar hazırdırlar.



Bütün vahşiliğine rağmen peygamberdevesi, bahçıvan ve çiftçilere zarar veren böcekleri tükettiği için faydalıdır. Bazı çiftçiler üretmek için arazilerine peygamberdevesinin yumurta keselerini koyarlar. Bu obur hayvan, besin bulunmadığı zamanlarda kendi ayaklarından birini bile kemirmekten çekinmez. Anten veya ayaklarından biri koptuğu zaman, kısa bir sürede yerine yenisi uzar. Kavga sırasında başı kopan peygamberdevesinin, birkaç saat sonra yeniden kalkarak, yürüdüğü ve kanatlarını açarak uçmağa teşebbüs ettiği görülmüştür. Baş edemediği yegane düşmanı minik karıncalardır. Bazen karıncalar sürü halinde yavru peygamberdevelerine saldırarak yumuşak vücutlarını parçalarlar.





Yaz sonlarında aniden ortaya çıkar, sonbahar sonlarında da yumurtladıktan sonra ölen bu böceklerin dişileri yumurtalarını paketler halinde köpük bir kapsül içinde ağaç, çalı dallarına yapıştırır. Köpüklü madde sonra sertleşir. Ceviz büyüklüğünü bulan bu kümeden 125-350 kadar yavru çıkar ve kanatsız doğan yavrular, birkaç deri değişiminden sonra erginlere benzerler. Yavrular anne ve babalarını hiç görmedikleri ve onlardan bir şey öğrenmedikleri halde, aynı onlar gibi avlanır ve hayatlarını sürdürürler.



Tek önemli özellikleri iyi avcı olmaları değildir. Bu böceklerin sahip oldukları tek kulakla avcılarına karşı özel yetenekleri olduğu düşünülmektedir. Sahip oldukları tek kulak, böceğin göğsünde, bacak çıkıntılarının arasında yer alıyor. Kulağı sayesinde insanın duyamayacağı, 20.000 hertzden büyük frekanslı sesleri duyabiliyor. Bu ultrasonik kulak yarasalara karşı etkili bir erken uyarı sistemi olarak görev görüyor.



Yapılan bir araştırmada Mantisin işitme organından beynine giden sinyalleri ölçtüler ve sinyal kayıtlarını inceleyen bilim adamları şaşırtıcı bir şey buldular. Buna göre yarasa Mantise çarpmadan sadece 300 milisaniye önce Mantisin işitme siniri devreden çıkıyor ve kulaktan beyne gönderilen sinyaller aniden kesiliyor. Sinyallerin aniden kesilmesiyle birlikte Mantis bir saldırı ile karşı karşıya olduğunu anlıyor ve dalışa geçip av olmaktan kurtuluyor

Details